
Πηγή: "Ελευθερία" Καλαμάτας 17-2-2008
http://www.eleftherianews.gr/

Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας και του Μνημοσύνου που τελέσθηκαν στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Μεγαλόπολης από τον πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη π. Θεόκτιστο Κλουκίνα και τους ιερείς του ναού ακολούθησε η εκδήλωση στον τόπο της θυσίας με σύμμαχο τον καλό καιρό.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τον εκπρόσωπο των Ενόπλων Δυνάμεων Συνταγματάρχη Κίμωνα Κωνσταντάκη Υποδιοικητή της 4ης Μεραρχίας Πεζικού, τον εκπρόσωπο του Νομάρχη Αρκαδίας Αντινομάρχη Ευθύμιο Τζανετόπουλο, το Δήμαρχο Μεγαλόπολης Παναγιώτη Μπούρα, τον εκπρόσωπο της Γερμανικής Πρεσβείας Νόρμαν Σούλτς, τον Αστυνομικό Διευθυντή της Αστυνομικής Δ/νσης Αρκαδίας Ανδρέα Θεοδωρόπουλο, τον εκπρόσωπο του Πυροσβεστικού Σώματος Πύραρχο Ιωάννη Λαμπρόπουλο, το Γραμματέα του Δημ. Συμβουλίου Μεγαλόπολης Δημήτρη Γιαννακούρα (για την Εθνική Αντίσταση), το Δήμαρχο Βαλτετσίου Νίκο Παπανικολάου, τους Αντιδημάρχους Γόρτυνος Δημήτριο Γιώτη και Φαλαισίας Βασίλειο Κανέλλο, τον πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Μαλλωτών Σπύρο Κεντιστό, τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαλλωτών Κώστα Πανταζή, αντιστασιακούς και άλλους φορείς της πολιτείας και της τοπικής κοινωνίας.
Η γρίπη κράτησε μακριά από την εκδήλωση τον αγωνιστή της Αντίστασης Μανόλη Γλέζο (για το θάρρος του να κατεβάσει τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη με τον Απόστολο Σάντα αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Κώστας Κακκαβάς).
Με το Λύκαιο όρος της Αρκαδίας και τα ευρήματα που έφερε στο φως η ανασκαφή που κάνει τα τελευταία χρόνια ομάδα αρχαιολόγων από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια (David G. Romano) και της Αριζόνα (Mary Voyatzis - Ελληνίδα από την Ανδρίτσαινα) ασχολήθηκε πριν από λίγο καιρό η εφημερίδα “The New York Times”.
Και φέτος, είμαστε πιστοί στην παράδοση που θέλει τη Μεγαλόπολη να κυριαρχεί στην ευρύτερη περιοχή με τη διοργάνωση καρναβαλικών εκδηλώσεων.
Την Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2008 διοργανώνεται για μια ακόμη φορά από το Δήμο Μεγαλόπολης και το Τοπικό Παράρτημα της ΠΟΑΕΑ, με τη φροντίδα πάντα του πρώην Δημάρχου Μεγαλόπολης και γνωστού αντιστασιακού Κώστα Κακκαβά, το μνημόσυνο για τα 64 χρόνια από την εκτέλεση των 212 Ελλήνων πατριωτών από την Αρκαδία, τη Μεσσηνία και τη Λακωνία που έγινε στη θέση Βίγλες Μαλλωτών Μεγαλόπολης από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής το πρωινό της 24ης Φεβρουαρίου 1944. Το πρωί στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Μεγαλόπολης, μετά τη Θεία Λειτουργία, θα γίνει το μνημόσυνο και στις 11.00 π.μ. θα γίνει μετάβαση στον τόπο της θυσίας όπου θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση, θα πραγματοποιηθούν ομιλίες και χαιρετισμοί, προσκλητήριο πεσόντων, τήρηση ενός λεπτού σιγής, κατάθεση στεφάνων και η τελετή θα κλείσει με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από τη Φιλαρμονική της IV Μεραρχίας Πεζικού.
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ
Η λεκάνη της Μεγαλόπολης προϊστορικά ήταν λίμνη. Στον πυθμένα και στα πλευρά της ζούσαν υδρόβια φυτά και στις πλαγιές των γύρω βουνών υπήρχαν πυκνά δάση. Κατά το Πλειστόκαινο (πριν από 2.000.000 χρόνια) ζούσαν εδώ σπονδυλωτά και προβοσκιδωτά ζώα (ελέφαντες, ρινόκεροι, ιπποπόταμοι κ.ά.) που είχαν μεταναστεύσει από την Κεντρική Ασία και την Αφρική μέσω του Σουέζ (η μορφή της ξηράς ήταν τότε πολύ διαφορετική από τη σημερινή).
Πριν από 100.000 χρόνια η λίμνη έγινε έλος. Στον πυθμένα του καταπλακώνονταν νεκρά φυτικά υλικά, που με το πέρασμα των αιώνων εξανθρακώθηκαν και δημιουργήθηκε ο λιγνίτης. Επίσης, τα λείψανα των νεκρών ζώων παρασύρονταν από τους χείμαρρους στον πυθμένα του έλους και σιγά σιγά απολιθώθηκαν.
Κάποια στιγμή τα νερά βρήκαν διέξοδο από τα στενά της Καρύταινας και το έλος άδειασε. «Απομεινάρια» εκείνης της εποχής είναι τα πλούσια κοιτάσματα λιγνίτη αλλά και τα απολιθωμένα οστά προϊστορικών ζώων, που βρέθηκαν με ανασκαφές το 1902 στο Ίσωμα Καρυών και σε γειτονικά χωριά. Ανακαλύφθηκαν τόνοι λειψάνων, που βρίσκονται σήμερα σε αποθήκες του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Ελπίζουμε κάποτε να δημιουργηθεί στη Μεγαλόπολη ο κατάλληλος μουσειακός χώρος ώστε τα σημαντικά αυτά ευρήματα να εκτίθενται στην πόλη μας.
Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, το 338 π.Χ., η Μεγάλη Πόλις συμμετέχει στη συμμαχία του βασιλιά Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας. Ο Φίλιππος ο Β΄ (πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου) επισκέφτηκε τη Μεγάλη Πόλη και οι Μεγαλοπολίτες έχτισαν προς τιμή του στην Αγορά τους τη «Φιλίππειο Στοά». Για τα φιλομακεδονικά τους αισθήματα, οι Μεγαλοπολίτες απέκτησαν ακόμα μεγαλύτερη έχθρα με τη Σπάρτη, εχθρική πόλη προς τους Μακεδόνες.
Όταν βασιλιάς της Μακεδονίας ήταν ο Αλέξανδρος και έγινε αποστασία από πολλές πόλεις, η Μεγάλη Πόλις του έμεινε πιστή. Τότε ο Αλέξανδρος τιμώρησε τους αποστάτες και περνώντας από τη Μεγάλη Πόλη έμεινε σε μια οικία, απέναντι από το θέατρο της πόλης. Αναχωρώντας ο Αλέξανδρος πήρε και πολλούς Μεγαλοπολίτες για την εκστρατεία του στην Ασία.
Τον 3ο π.Χ. αιώνα η Μεγάλη Πόλις απέκτησε τύραννο, πρώτα το «χρηστό» Αριστόδημο και αργότερα το Λυδιάδα. Ο πρώτος συνέτριψε το βασιλιά της Σπάρτης Ακρότατο στα προάστια της Μεγάλης Πόλεως, χτίζοντας από τα λάφυρα της μάχης τη «Μυρόπωλιν Στοά» στην Αγορά της. Ο δεύτερος άφησε οικειοθελώς την εξουσία και ενέταξε τη Μεγάλη Πόλη στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, μεγαλώνοντας την έχθρα με τη Σπάρτη.
Το 223 π.Χ. ο Κλεομένης ο Γ΄ πραγματοποιεί το όνειρο των Σπαρτιατών, καταλαμβάνοντας και λεηλατώντας τη Μεγάλη Πόλη. Το 222π.Χ. όμως οι Σπαρτιάτες γνωρίζουν την ήττα στη μάχη της Σελλασίας, όπου αναδεικνύεται ο Φιλοποίμην.
Ο ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ
Ο Φιλοποίμην (253-183 π.Χ.) ήταν από τους σπουδαιότερους στρατηγούς της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Διακρίθηκε στη μάχη της Σελλασίας εναντίον του Κλεομένη του Γ΄ (222 π.Χ.) και το 208 π.Χ. νίκησε στη Μαντινεία τον τύραννο της Σπάρτης Μαχανίδα. Επανεξελέγη στρατηγός το 206 και το 201 π.Χ. και κατά το δεύτερο πόλεμο των Ρωμαίων εναντίον των Μακεδόνων κράτησε μια ουδετερότητα μάλλον ευνοϊκή προς τη Μακεδονία, φοβούμενος την αύξηση της ρωμαϊκής δύναμης.
Αφού νίκησε και το νέο τύραννο της Σπάρτης Νάβιδα προσπάθησε να προσαρτήσει τη Σπάρτη στην Αχαϊκή Συμπολιτεία. Οι Σπαρτιάτες ζήτησαν τότε τη βοήθεια των Ρωμαίων κι αυτό έδωσε αφορμή στο Φιλοποίμενα να καταλάβει τη Σπάρτη και να γκρεμίσει τα τείχη της. Όταν αποστάτησε η Μεσσήνη από τη Συμπολιτεία (184 π.Χ.) ο Φιλοποίμην, που είχε εκλεγεί για 8η φορά στρατηγός, εισέβαλε με τo ιππικό του στη Μεσσηνία, αλλά αιχμαλωτίστηκε από τους Μεσσηνίους οι οποίοι τον ανάγκασαν να πιει δηλητήριο και έτσι να πεθάνει.
Όταν η αγγελία του θανάτου του έφτασε στους Αχαιούς, όλες οι πόλεις τους πλημμύρισαν από πένθος. Οι άρχοντες συγκεντρώθηκαν στη Μεγάλη Πόλη, εξέλεξαν νέο στρατηγό το Λυκόρτα και εισέβαλαν στη Μεσσηνία, τιμωρώντας τη δολοφονία του Φιλοποίμενα με φοβερές σφαγές και καταστροφές.
Αφού πήραν τη σορό του, την έκαψαν και έβαλαν την τέφρα σε μια μαρμάρινη υδρία, που μετέφερε ο γιος του στρατηγού Λυκόρτα Πολύβιος, και ξεκίνησε μια μεγάλη πομπή από τη Μεσσήνη στη Μεγάλη Πόλη. Οι κάτοικοι των πόλεων απ’ όπου περνούσε η πομπή υποδέχονταν το νεκρό σαν να γύριζε νικητής από εκστρατεία κι ακολουθούσαν κι αυτοί την πομπή, ως τη Μεγάλη Πόλη. Εκεί, άρχισαν όλοι να θρηνούν, καταλαβαίνοντας πως ο χαμός του μεγάλου αυτού άνδρα θα σήμαινε και το δικό τους χαμό.
Ο Φιλοποίμην, δίκαια, επονομάστηκε «ο έσχατος των Ελλήνων», με την έννοια του ότι υπήρξε ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας, μετά τον οποίο δεν αναδείχτηκε σπουδαιότερος στην αρχαία Ελλάδα.
Ο ΠΟΛΥΒΙΟΣ
Ο ιστορικός Πολύβιος γεννήθηκε στη Μεγάλη Πόλη περίπου το 205 π.Χ. και ήταν γιος του στρατηγού Λυκόρτα. Από μικρό παιδί ο Πολύβιος θαύμαζε τις στρατηγικές ικανότητες και την ευφυΐα του Φιλοποίμενα. Αναμείχθηκε και ο ίδιος στην πολιτική ζωή της Αχαϊκής Συμπολιτείας και έγινε ίππαρχος.ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ
Τη Μεγάλη Πόλη τη χώριζε ο ποταμός Ελισσώνας σε δυο τμήματα, βόρειο και νότιο.ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Μετά την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους (146π.Χ.) η Μεγάλη Πόλις ακολουθεί την τύχη όλου του ελληνισμού, χάνοντας την παλιά δύναμή της. Ο γεωγράφος Στράβων, τον 1ο π.Χ. αιώνα, αντικρίζει το λείψανό της («…ερημία μεγάλη ’στιν…»). Μια μακρά περίοδος σιωπής και ερήμωσης έχει αρχίσει. Για πολλούς αιώνες, ο κύριος ρους της Ιστορίας θα κυλά μακριά από εδώ…ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ – ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Οι πρώτες καλύβες της Μεγαλόπολης εμφανίστηκαν τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Το μικρό χωριό, γύρω απ’ τα ερείπια της αρχαίας Μεγάλης Πόλεως, πήρε το όνομά του από τον Τούρκο τσιφλικά που είχε τριγύρω τα κτήματά του Σινάν ή Σινάνμπεη : ονομάστηκε Σινάν ή (με ελληνική προφορά ) Σινάνου. Το Σινάνου παρέμεινε μικρό χωριουδάκι σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, με λιγότερους από 100 κατοίκους.Η ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Το 1833 το νεοσύστατο ελληνικό κράτος περιλάμβανε 10 Νομούς. Η επαρχία Μεγαλοπόλεως ήταν μια από τις τέσσερις επαρχίες του Νομού Αρκαδίας, παίρνοντας το όνομά της από το αρχαίο Μεγάλη Πόλις. Πρωτεύουσα της επαρχίας Μεγαλοπόλεως ορίστηκε το Λεοντάρι, σαν σπουδαιότερη πόλη της περιοχής.Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Η Μεγαλόπολη έμεινε σε πληθυσμιακή στασιμότητα για αρκετά χρόνια, ως τη δεκαετία του ’70, οπότε ανακαλύφθηκαν στο υπέδαφός της κοιτάσματα λιγνίτη. Από τότε ξεκινά μια νέα εποχή πρωτοφανούς οικονομικής ανάπτυξης για την πόλη, αφού από το 1970 αρχίζει να λειτουργεί ατμοηλεκτρικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Δ.Ε.Η., μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων λιγνίτη. Τα αποθέματά του είναι πολύ μεγάλα και υπολογίζεται ότι επαρκούν ως καύσιμο μέχρι το 2030. Σήμερα λειτουργούν στη Μεγαλόπολη 4 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 850 MW και απασχολούνται σ’ αυτές πάνω από χίλιοι εργαζόμενοι. Το τίμημα όμως της ανάπτυξης είναι η μεγάλη ατμοσφαιρική ρύπανση και η καταστροφή του περιβάλλοντος.